Dieta lekkostrawna

Dieta lekkostrawna jest najprostszą i najczęściej wybieraną modyfikacją diety podstawowej. Jest ona najczęściej stosowana przede wszystkim przy występowaniu chorób związanych z przewodem pokarmowym, ponieważ podstawową zasadą jest w niej ograniczenie lub całkowite wykluczenie z diety produktów, które mogą obciążać przewód pokarmowy przez to, że ich trawienie w przewodzie pokarmowym nie przebiega łatwy sposób. Dieta ta powinna być odpowiednio dostosowana do potrzeb chorego odnośnie wartości energetycznej i zawartości wszystkich składników odżywczych. Zasadniczą różnicą w diecie lekkostrawnej jest odpowiedni wybór technik kulinarnych stosowanych do przygotowywania potraw. Korzysta się z takich, które poprawiają strawność składników odżywczych w tym rozpulchniających i rozdrabniających produkty. Techniki kulinarne wykorzystywane w diecie lekkostrawnej to:

• gotowanie na wodzie i parze – często naprzemiennie stosowane lub łączone z przecieraniem, miksowaniem i rozdrabnianiem;
• pieczenie w folii, rękawie lub pergaminie – do jej obróbki nie trzeba wykorzystywać dodatku tłuszczu, a produkt po jej użyciu z reguły jest miękki, ponieważ nie traci wody;
• ,,smażenie'' na parze – odbywa się w łaźni wodnej, ewentualnie z udziałem niewielkiej ilości masła;
• spulchnianie potraw poprzez dodanie do nich ubitych białek jaj lub namoczonej w wodzie bądź mleku bułki pszennej;
• dodawanie tłuszczu do potraw po ich przyrządzeniu;
• stosowanie mąki w celu zagęszczania potraw dodając ją do wody lub mleka, ewentualnie w słodkiej śmietance jeśli jest dozwolona.

Przeciwwskazanymi technikami kulinarnymi w diecie lekkostrawnej są: smażenie, duszenie z dodatkiem tłuszczu i po wcześniejszym obsmażeniu produktów, pieczenie w sposób tradycyjny, zapiekanie, grillowanie oraz tworzenie zasmażek, odgrzewanie i odsmażanie.

Dieta lekkostrawna przepisy

Jagodowy budyń

• płatki owsiane – 5 łyżek
• mleko 1,5% - 0,5 szklanki
• budyń w proszku bez cukru – 1 łyżka
• czarne jagody – 1 szklanka
• siemię lniane – 1 łyżka

Płatki ugotuj na mleku z dodatkiem proszku budyniowego. Zblenduj na gładko z dodatkiem owoców. Posyp siemieniem lnianym.

Lekkostrawny serniczek na zimno

• jogurt naturalny – 1 opakowanie
• galaretka owocowa, proszek – 30 g
• brzoskwinia – 1 sztuka

Galaretkę o dowolnym smaku rozpuść w 100 ml wody i ostudź. Po tym czasie wymieszaj dokładnie z jogurtem, przelej do kubeczka i schłodź do stężenia. Podawaj z pokrojoną w kostkę brzoskwinią.

Kurczak w delikatnym sosie koperkowym z kaszą

• pierś z kurczaka – 100 g
• kasza jęczmienna – 50 g
• bulion – 0,5 szklanki
• marchew – 1 sztuka
• koperek – 1 łyżka
• mąka pszenna – 1 łyżka
• brokuły – 1/3 sztuki
• oliwa z oliwek – 1 łyżka

Mięso ugotuj z kawałkami marchewki w słabym bulionie, na końcu dodaj sól, koperek i delikatnie zagęść mąką. W międzyczasie ugotuj kaszę i warzywa.

Dieta lekkostrawna śniadanie

Na diecie lekkostrawnej, pomimo jej założeń można zjeść posiłek dodający mnóstwo energii na kolejnych kilka godzin a dodatkowo nie spowoduje uczucia ciężkości. W przygotowaniu śniadania na diecie lekkostrawnej sprawdzą się chude produkty mleczne np. mleko, twarożek i jogurty oraz produkty zbożowe jak pieczywo czy płatki owsiane. Oczywiście nadal podstawą diety powinny być warzywa oraz owoce, jednak w diecie lekkostrawnej najlepiej, aby były bez skórki i wcześniej ugotowane na parze, pieczone lub duszone bez dodatku tłuszczu. Od czasu do czasu lekkostrawne śniadania mogą składać się z produktów zawierających białko zwierzęce jak np. chude wędliny.

Przykładowe śniadanie diety lekkostrawnej

Kanapki z pastą jajeczną

• chleb graham lub pszenny – 3 kromki
• jajka – 1 sztuka
• sałata – 1 liść
• pomidor bez skórki – 1 sztuka
• masło – 1 łyżeczka

Jajko ugotuj do momentu aż białko się zetnie a żółtko będzie półpłynne. Zblenduj na pastę, dopraw solą. Zdejmij z pomidora skórkę.

Dieta lekkostrawna przepisy na obiad

Obiad na diecie lekkostrawnej nie musi kojarzyć się z nudnym posiłkiem całkowicie pozbawionym smaku. Oto przykładowy obiad lekkostrawny, który jest smaczny a dodatkowo zdrowy:

Duszony dorsz z warzywami i ziemniakami

• filet z dorsza – 150 g
• marchew – 2 sztuki
• cukinia – 1 mała sztuka
• przecier pomidorowy – 1 szklanka
• koperek – 1 łyżeczka
• oliwa z oliwek – 1 łyżka
• ziemniaki – 2 sztuki

Marchew i cukinię pokrój w kostkę. Zalej szklanką wody i duś. Jak woda się wygotuje to zalej warzywa przecierem pomidorowym i gotuj do miękkości. Dopraw do smaku solą. Do gotowanego sosu dodaj łyżkę oliwy z oliwek, wymieszaj i dodaj fileta z dorsza. Duś w sosie ok. 7-10 minut. Podawaj z ziemniakami posypanymi koperkiem.

Dieta lekkostrawna - kolacja

W przypadku kolacji na diecie lekkostrawnej to może ona być przyrządzona na ciepło i mieć charakter podobny do obiadu a w momencie zmniejszonej ilości czasu, może być podobna do śniadania. W związku z tym na lekkostrawną kolację sprawdzą się kanapki, sałatki, zapiekanki z makaronu i warzyw lub gotowany na parze kurczak z kaszą i warzywami.

Lekkostrawny burger

• bułka pszenna – 1 sztuka
• keczup – 1 łyżeczka
• pierś z kurczaka – 70 g
• pomidor – 200 g (1 duża sztuka)

Bułkę przekrój na pół, posmaruj ketchupem. Kurczaka ubij na płasko, przypraw i przygotuj  na parzę. Dodaj do bułki razem z pokrojonym pomidorem bez skórki

Dieta lekkostrawna - jadłospis

I śniadanie: Owsianka gotowana na mleku z bananem

• Płatki owsiane – 4 łyżki
• Mleko 1,5% - 1 szklanka
• banan – 1 sztuka

Płatki owsiane włóż do garnka, wlej mleko i zagotuj. Zmniejsz ogień do minimum i gotuj pod przykryciem ok. 12 minut aż płatki wchłoną całe mleko*. Wyłóż do miseczki, pokrój banana.

II śniadanie: Bułka pszenna z dżemem 100% bez cukru i jogurtem naturalnym

• bułka pszenna – 1 sztuka
• jogurt naturalny – 1 opakowanie
• dżem 100% bez cukru – 2 łyżeczki

Obiad: Lekkostrawny dorsz z ryżem i marchewką

• dorsz, filet – 140 g
• marchew – 2 sztuki
• mleko 1,5% - 1 szklanka
• ryż biały – 75 g

Ryż gotujemy. Na patelnie wylewamy mleko i wkładamy filety. Marchew kroimy w słupki i gotujemy na parze. Podajemy wszystko razem

Kolacja: Kanapki z pastą jajeczną i pomidorem

• chleb pszenny – 3 kromki
• jajko gotowane – 2 sztuki
• jogurt naturalny – 1,5 łyżki
• pomidor czerwony – 0,5 sztuki

Jajka ugotuj. Rozgnieć z jogurtem i przypraw. Podawaj na pieczywie z dodatkiem pomidora bez skórki.

Dieta lekkostrawna - produkty

Z diety należy wykluczyć produkty i potrawy, które:

• powodują nadmierne wydzielanie soków trawiennych (tłuste, ostre, długo zalegające w żołądku)
• zawierające duże ilości błonnika pokarmowego
• powodujące wzdęcia
• wędzone
• używki i marynaty

Z diety lekkostrawnej eliminuje się: cebulę, czosnek i ogórki z uwagi na często obserwowane po ich spożyciu dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Ze względu na zalecane ograniczenie błonnika w diecie, jego ogólna ilości nie powinna być nadmiernie ograniczona, jeśli nie ma nadmiernych wskazań wynikających z zaburzeń funkcjonowania przewodu pokarmowego. Odpowiednia ilość tego składnika potrzebna jest do prawidłowego funkcjonowania przewodu pokarmowego oraz ma działanie ogólnoustrojowe.

Źródłem błonnika w diecie lekkostrawnej powinny być młode i delikatne warzywa, dojrzałe owoce, delikatne pieczywo pszenne lub graham drobnoziarniste kasze. Z diety natomiast wyklucza się produkty kapustne i strączkowe. W celu lepszej tolerancji błonnika pokarmowego warto wprowadzić kilka modyfikacji związanych z technikami kulinarnymi:

• usuwanie z warzyw i owoców skórek oraz pestek
• oddzielanie i wyrzucanie zwłókniałych i twardych części roślin
• zwiększenie czasu gotowania i produktów roślinnych
• mechaniczne rozdrobnienie produktów np. poddawanie owoców w postaci musów, przecierów i puree

Dieta lekkostrawna po operacji

Dieta lekkostrawna bardzo często jest jednym z pierwszych kroków  włączenia żywienia po zabiegu. Wszystko zależy od stanu pacjenta, jednak zazwyczaj po operacji w 2 lub w 3 dobie zaczyna się wprowadzanie stałych pokarmów zaczynając zazwyczaj od sucharków pszennych i kleiku. Pozwala ona na ponowne uruchomienie przewodu pokarmowego i spiera powstawanie ewentualnych problemów z układem pokarmowym. W kolejnych krokach po operacji wprowadza się dietę lekkostrawną. Dieta ta po operacji zawiera zmniejszoną ilość błonnika, brak produktów ciężkostrawnych i wzdymających oraz typową strukturę dań. Około 3-5 dni po operacji posiłki na diecie lekkostrawnej powinny być w formie gotowanej, przetartej lub kleikowej. W diecie pooperacyjnej nie powinny znaleźć się produkty wysokoprzetworzone, surowe warzywa i owoce, produkty pełnoziarniste, tłuste i przetworzone mięsa oraz nasiona roślin strączkowych. Dieta lekkostrawna po operacji powinna dostarczać 120-150% całkowitego zapotrzebowania energetycznego w zależności od rodzaju operacji. Dieta lekkostrawna jest tak naprawdę rozszerzeniem diety po operacji i należy ją wprowadzić około w 5-6 dobie po zabiegu. Stosując dietę lekkostrawną, powoli można rozszerzać i wprowadzać nowe produkty do żywienia. Jednak będąc na diecie lekkostrawnej po operacji nadal należy unikać potraw smażonych i produktów wzdymających, wysokoprzetworzonych, słodyczy oraz dużej ilości surowych owoców i warzyw.

Dieta lekkostrawna dla dzieci

Zasadą diety lekkostrawnej dla dzieci jest dostarczanie organizmowi odpowiedniej ilości składników odżywczych pod postacią produktów, które nie będą obciążały układu pokarmowego, i które z reguły nie występują w dużej objętości. Dieta lekkostrawna powinna zaspokoić głód dziecka oraz pokryć dzienne zapotrzebowanie energetyczne zapewniając odpowiedni rozwój i wzrost dziecka. Dieta lekkostrawna  będzie odpowiednia dla dzieci, które są:

• podczas choroby związanej z układem pokarmowym
• w okresie rekonwalescencji
• po zabiegach i operacjach
• mają problem z nadwagą i otyłością

Zasady diety lekkostrawnej dla dzieci powinny być łatwe do strawienia przy tym nie obciążając układu pokarmowego. Potrawy powinny zawierać:

• zmniejszoną ilość tłuszczu (zalecane jest spożywanie chudego mięsa, wędlin i przetwory mleczne)
• zmniejszoną ilość  błonnika pokarmowego ( zalecane jest wykluczenie produktów pełnoziarnistych i grubych kasz)
• delikatnie przyprawiane (należy unikać ostrych przypraw, które mogą spowodować refluks, wzdęcia)
• przyrządzane w odpowiedniej technice kulinarnej (gotowane na wodzie lub parze, duszone lub pieczone w folii)

Dieta lekkostrawna wątrobowa

Dieta lekkostrawna wątrobowa jest zaleca w przypadku schorzeń przewodu pokarmowego, w którym zaleca się dodatkowo ograniczenie spożycia tłuszczu. Charakterystyczną cechą tej diety jest ograniczenie podaży tłuszczu nawet do 45-50 g w ciągu doby. Wynika to z upośledzonego trawienia lub wchłaniania tego składnika jak i również z objawów ze strony kładu pokarmowego, które są zauważalne po spożyciu produktów zawierających zwiększoną ilość tłuszczu. Dlatego w diecie lekkostrawnej wątrobowej zaleca się całkowite wyeliminowanie z diety produktów, które są źródłem tłuszczu zwierzęcego a spożywane produkty zwierzęce powinny się charakteryzować jak najniższą zawartością tego składnika. Natomiast produkty roślinne zawierające tłuszcz mogą być spożywane, jednak należy pilnować określonej ilości, która wynika z indywidualnej tolerancji poszczególnej osoby.

Dieta lekkostrawna a odchudzanie

Dieta lekkostrawna jest uznawana za dietę leczniczą ze względu na jej pozytywne działanie w przypadku wystąpienia chorób związanych z przewodem pokarmowym. Jej zadaniem jest odciążenie organizmu i według założeń powinna dostarczać taką samą ilość kalorii jak podstawowe żywienie. Oznacza to, że stosowanie jedynie diety lekkostrawnej nie będzie miało wpływu na zmniejszenie masy ciała. Jednak okazać się może, że zastosowanie diety lekkostrawnej z przyczyn zdrowotnych przyniesie korzyści odchudzające, ze względu na indywidualne zmniejszenie spożywania kalorii. Dlatego też dieta lekkostrawna może być odpowiednia dla osób odchudzających się pod względem, że ich zapotrzebowanie kaloryczne będzie niższe a tym samym dostarczy się mniej kalorii niż powinno się spożywać.