19 marca 2024
Diety 6 października 2020

Dieta paleo

Dieta paleo w ostatnim czasie jest dość popularna, pomimo że pierwsza moda na ten model żywienia przeminął. Osoby stosujące tą dietę uznają, że organizm człowieka nie jest zdolny do trawienia produktów zbożowych, które nie były dostępne w czasach, kiedy człowiek samotnie zdobywał pożywienie i prowadził łowiecko-zbieracki styl życia. Historia diety paleo sięga do okresu paleolitu, który był 2,5 miliona lat temu, kiedy została odkryta umiejętność tworzenia narzędzi z kamienia. Pierwszy nowoczesny człowiek Homo sapiens pojawił się 250 tysięcy lat temu i jego genom nie różnił się znacząco od genomu współczesnego człowieka. Jedną z podstaw stosowania diety paleo jest fakt, że pomimo innego stylu życia, organizm człowieka nadal jest przystosowany do trybu łowczego. Według zwolenników diety paleo powstawanie chorób cywilizacyjnych jest przyczyną zbyt szybkiej zmiany i rewolucji w sposobie żywienia.

Dieta paleo – przepisy

Posiłki diety paleo mogą być skomponowane w sposób smaczny oraz prosty. Najważniejsze, aby w przepisach w tym żywieniu utrzymać odpowiedni zdrowy balans oraz zapewnić dostarczenie wraz z dietą wszystkich wskazanych witamin i składników mineralnych. Przy układaniu codziennego menu i komponowaniu przepisów należy dostosować się do konkretnych zasad. Na diecie paleo najczęściej śniadania są komponowane w stylu białkowo-tłuszczowym i nie zawierają długiej listy składników, pomimo tego mogą być sycącym i urozmaiconym posiłkiem. W myśl tej zasady odpowiednim wyborem będą jajka, awokado, dobrej jakości mięso oraz warzywa głównie papryka, pomidory i różnego rodzaju sałaty.

Smażona kiełbasa z warzywami

  • kiełbasa
  • cebula – 0,5 sztuki
  • majeranek – szczypta
  • pietruszka – szczypta
  • marchew – 0,5 sztuki
  • masło klarowane – 2 łyżki

Kiełbasę ponacinaj w paski, rozgrzej tłuszcz na patelni i połóż kiełbasę. Cebulę obierz i pokrój w kostkę, dodaj ją do kiełbasy. Dopraw do smaku przyprawami. Obierz warzywa i podsmaż na drugiej patelni i dopraw do smaku.

Kakaowe smoothie

  • mleko kokosowe – 1 szklanka
  • banan – 1 sztuka
  • kakao – 1 łyżeczka
  • daktyle – 1 łyżka

Wszystkie składniki razem zblenduj.

Pieczone żeberka w marynacie

  • żeberka wieprzowe
  • sól oraz pieprz
  • czosnek – 1 ząbek
  • cukier – 1 łyżeczka
  • sos sojowy – 2 łyżki
  • ketchup – 1 łyżeczka
  • olej rzepakowy – 1 łyżka
  • imbir – 1 łyżeczka

Żeberka pokrój na kawałki, składniki marynaty połącz razem i natrzyj nią żeberka. Przykryj i wstaw na chwilę do lodówki. Piekarnik rozgrzej do 180 st. C i piecz w naczyniu żaroodpornym przez około 1 godzinę.

Dieta paleo – opinie

Dieta paleo ma różne opinie zwłaszcza wśród dietetyków oraz trenerów personalnych. Jednak nadal jest postrzegana jako radykalny sposób żywienia ze względu na eliminację dużej ilości składników odżywczych np. produkty zbożowe, które są podstawowym źródłem energii oraz błonnika pokarmowego. Dla niektórych osób problem może stwarzać zbyt wysoka ilość białka w diecie, zwłaszcza w momencie, gdy dieta paleo jest w nieodpowiedni sposób zbilansowana. Nadal dieta paleo ma swoich sojuszników, a przede wszystkim są nimi sportowcy i osoby aktywne fizycznie. Należy pamiętać, że nawet ten model żywienia jest kwestią indywidualną dlatego tak ważne jest dostosowanie sposobu żywienia oraz obserwowanie organizmu i szybkie reakcje na zmiany.

Dieta paleo – menu

  • I śniadanie: Omlet owsiany z truskawkami
  • II śniadanie: Sałatka pomidorowa z tuńczykiem
  • Obiad: Pieczony dorsz w folii z warzywami korzeniowymi
  • Kolacja: Sałatka z awokado i jajkiem

Dieta paleo – jadłospis

Jadłospis tygodniowy diety paleo

DZIEŃ I

  • I śniadanie: Pasta jajeczna z chrzanem i pomidorem
  • II śniadanie: Koktajl orzechowy
  • Obiad: Schab w sosie własnym z surówką z czerwonej kapusty
  • Kolacja: Leczo z kurczakiem

DZIEŃ II

  • I śniadanie: Pasztet z wątróbki drobiowej z kiszonym ogórkiem
  • II śniadanie: Sałatka z piersi indyka z jajkiem
  • Obiad: Paluszki rybne z sosem paprykowym i surówką z białej kapusty
  • Kolacja: Zupa krem z serlera z wkładką z kurczaka

DZIEŃ IV

  • I śniadanie: Jajecznica na pomidorach
  • II śniadanie: Koktajl malinowo-kokosowy
  • Obiad: Wołowina z cebulką
  • Kolacja: Stir-fry ze szparagami

DZIEŃ V

  • I śniadanie: Omlet z salami i grillowaną cukinią
  • II śniadanie: Czerwony barszcz z pasztecikiem w stylu paleo
  • Obiad: Gulasz wołowy po marokańsku z batatami i nutką słodyczy
  • Kolacja: Pierś z kurczaka ze szpinakiem, dynią i pomarańczą

DZIEŃ VI

  • I śniadanie: Jajka sadzone z ziemniakami i fasolką szparagową
  • II śniadanie: Koktajl bananowo-jabłkowy
  • Obiad: Wołowe szaszłyki z batatami i ogórkiem zielonym
  • Kolacja: Sałatka z kurczakiem, gruszką i granatem

DZIEŃ VII

  • I śniadanie: Kakaowy omlet z malinami
  • II śniadanie: Czekoladowe racuszki z kokosem i bananem
  • Obiad: Pieczona pierś z kurczaka z jabłkiem i musem pomarańczowym
  • Kolacja: Pomidorowy butter chicker

Dieta paleo – zasady

Zasady diety paleo również dotyczą zachowań żywieniowych przodków. Jednak w mniejszym stopniu niż dawniej, ponieważ wtedy dieta paleo odznaczała się produktami nisko przetworzonymi w odróżnieniu od obecnej diety nowoczesnej i nie zawierała produktów mlecznych, zbożowych oraz takich, które występowały w innym klimacie niż tym w którym mieszkało społeczeństwo. Dodatkowo pomimo tego, że ludzi paleolitu uznawano za myśliwych to wcale nie spożywali dużej ilości produktów zwierzęcych, ich podstawą diety były przede wszystkim rośliny.

Dieta paleo ma kilka prostych zasad, do których można się z czasem przyzwyczaić

  • Należy z diety wyeliminować lub ograniczyć zboża, cukier oraz rafinowane oleje a także i niektóre warzywa, zwłaszcza które zawierają skrobię (ziemniaki i kukurydza). U osób, które dopiero zaczynają ten model odżywiania może występować zmieszanie i trudność w przestrzeganiu zasad, zwłaszcza jak do tej pory było się przyzwyczajonym do spożywania na śniadanie lub kolację kanapki. Jednak tego można przygotować omlety, jajecznicę lub różnorodne sałatki. Wbrew pozorom dieta paleo nie eliminuje dużej ilości produktów spożywczych i opcji przygotowania posiłków jest sporo i można codziennie spożywać urozmaicone posiłki
  • Podstawą diety paleo jest różnego rodzaju mięso, ryby, grzyby, warzywa i owoce o niskim lub średnim indeksie glikemicznym, jajka i orzechy
  • Dieta paleo powinna być uboga w nabiał, sól oraz rośliny nasion strączkowych
  • W diecie można przygotować słodkie przekąski na bazie czekolady, orzechów czy owoców
  • W diecie można zastosować zamienniki cukru pod postacią miodu lub stewii
  • Dla wielu sojuszników diety paleo ważne jest, aby produkt pochodziły z dobrego źródła, głównie z upraw ekologicznych lub organicznych

Dieta paleo – efekty

Pomimo spożywania dużej ilości białka w diecie paleo, niekoniecznie może to przynieść efekty pod postacią zmniejszenia masy ciała. Można natomiast zauważyć efekty stosowania diety paleo pod postacią zmniejszenia obwodów ciała. Dodatkowo stosowanie diety z uwzględnieniem zalecanych produktów pomaga w kontrolowaniu łaknienia. Spowodowane może to być fakt, że dieta paleo bazuje na produktach o niskim lub średnim indeksie glikemicznym. Ze względu na eliminację wysoko przetworzonych produktów, dieta paleo może przynieść efekty w łagodzeniu zmian trądzikowych lub alergiach skórnych. Efekty, które są najczęściej zauważalne przy stosowaniu diety paleo to:

  • zmniejszenie tłuszczu w obrębie brzucha
  • wzrost energii w ciągu dnia
  • brak problemów z zasypianiem i wstawaniem
  • zmniejszenie uczucia głodu i mniejsza ochota na podjadanie pomiędzy posiłkami
  • wyeliminowanie nałogu związanego ze spożywaniem cukru i słodyczy
  • spożywanie mniejszej ilości posiłków, ale bardziej sycących
  • ustabilizowanie poziomu cukru

Dieta paleo – produkty

Dieta paleo powinna opierać się o produkty naturalne i jak najlepszej jakości. Produktami dozwolonymi produktami na diecie paleo są:

Grupa produktów

Produkty dozwolone

Mięso

stek z łaty, stek z rostbefu, polędwica wołowa pieczona na ruszcie, chuda mielona wołowina do 7 proc. tłuszczu, rozbratel, chuda cielęcina, schab, wieprzowina, chudy drób, koza, królik, dzik, bażant, sarna, gęś,

Podroby

wątróbki wołowe, jagnięce, wieprzowe i kurze, ozorki, grasica i szpik: wołowe, jagnięce i wieprzowe

Ryby

okoń, płastuga, łupacz, śledź, żabnica, szczupak, pstrąg, turbot, węgorz, halibut, makrela, lucjan czerwony, łosoś, tilapia, tuńczyk

Owoce morza

kraby, homary, przegrzebki, małże, raki, krewetki

Owoce

jabłka, awokado, jeżyny, owoce jagodowe, czereśnie, figi, grejpfruty, winogrona, cytryny, liczi, morele, banany, borówki, melony, żurawina, agrest, guawa, kiwi, limonki, mango, nektarynki, papaje, gruszki, śliwki, maliny, truskawki, arbuzy, pomarańcze, brzoskwinie, ananasy, granaty, rabarbar, mandarynki i wszystkie inne owoce

Warzywa

karczoch, burak, brokuły, kapusty, kalafior, ogórek, bakłażan, dymka, kalarepa, pieczarki, pietruszka, papryka, brukiew, szpinak, pomidor, rzepa, rukiew wodna, szparagi, botwina, marchewka, seler, mniszek lekarski, endywia, jarmuż, sałata, cebula, pasternak, dynia, rzodkiew, wodorosty, kabaczek

Orzechy i nasiona

migdały, nerkowce, orzechy laskowe, włoskie, pekan, brazylijskie, makadamia, orzeszki piniowe, kasztany jadalne, sezam, pestki dyni, pestki słonecznika

Oleje

oliwa z oliwek, olej z orzechów włoskich, lniany i rzepakowy

Słodycze

Suszone owoce, mieszanka studencka, owoce świeże

Napoje

Kawa, herbata, wino (2x120 ml), piwo (360 ml), alkohole wysokoprocentowe (120 g), napoje gazowane light, woda mineralna

 

Dieta paleo produkty zakazane
 

W diecie paleo również są produkty zakazane, które mogą się wydawać ciężkie do wykluczenia, jednak wszystko zależy od przyzwyczajenia się i dostosowania. Produktami, które warto wykluczyć z diety paleo są:

  • mleko i jego przetwory
  • produkty wysokoprzetworzone (chipsy, słodycze na bazie cukru, klasyczne napoje słodzone, słone przekąski)
  • zboża ( w tym ograniczeniu podlega spożycie ryżu)
  • pomimo tego, że dieta paleo charakteryzuje się spożywaniem wysokotłuszczowych produktów, zakazane jest spożywanie również fast foodów

Dieta paleo – catering

Dieta paleo może okazać się ciężka do zbilansowania, dlatego może pomóc zdecydowanie się na korzystanie z cateringu dietetycznego. Dodatkowo korzystanie z cateringu dietetycznego odnośnie diety paleo może pomóc z utratą kilogramów oraz zmniejszeniu obwodów. Oczywiście redukcja masy ciała jest kwestią indywidualną, ale najczęściej obserwuje się spadek masy ciała o 1,5-2 kilogramów w ciągu miesiąca. Plusem korzystania z cateringu dietetycznego jest również zapewnienie, że dieta paleo zapewnia  skuteczne odchudzanie bez pojawienia się efektu jo-jo. Obecnie wiele cateringów dietetycznych oferuje dietę paleo z uwzględnieniem urozmaiconego codziennego menu.

Dieta paleo  a Hashimoto

Dieta paleo ma kilka odmian i jedną z nich jest protokół autoimmunologiczny (AIP), który w niektórych kręgach jest polecany osobom ze zdiagnozowaną chorobą Hashimoto. Założeniem tej diety jest wyeliminowanie kontrowersyjnych produktów, które mogą mogą mieć negatywne działanie odnośnie jelit a dokładniej, które przynoszą efekty rozszczelniające jelita organizmu. W odmianie diety paleo przy Hashimoto zaleca się wykluczenie produktów zbożowych, cukru oraz słodzików, nabiału, jajek, orzechów i nasion, nasion roślin strączkowych, kawy, alkoholu, warzyw psiankowatych (pomidorów, ziemniaków, bakłażan, papryka). Wiele osób mających zdiagnozowaną dietę Hashimoto czuje się lepiej po zdecydowaniu się na dietę paleo. Dodatkowo dietę paleo można zaliczyć do diety przeciwzapalnej ze względu na uwzględnienie w menu chudego rodzaju mięsa, warzyw i owoców, ryb, owoców morza oraz orzechów i nasion.

Dieta paleo dla początkujących

U osób początkujących, dieta paleo może okazać się ciężka do przestrzegania. Jadłospis diety paleo prowadzi do całkowitej rezygnacji niektórych produktów, dlatego osoby początkujące powinny do diety podchodzić ostrożnie. Najlepiej wykluczać z diety paleo produkty stopniowo. Dla osób początkujących może okazać się dieta ciężka do zbilansowania i przez to mogą pojawić się niedobory składników mineralnych i witamin.